25 ý tưởng cho phần còn lại của 2025 tuyệt vời
Trong 5 khía cạnh chính của cuộc sống
Chưa gì 2025 đã đi qua được 10%. Tuần trước vẫn còn đang Tết mà!
Các bạn có nhận ra rằng: Càng lớn lên, thời gian càng trôi nhanh hơn không?
Hôm qua mới bước vào lớp một, quay qua quay lại đã vào đại học, rồi lại sắp tốt nghiệp, rồi lại sắp 30 tuổi rồi.
Cuộc sống trôi nhanh đến mức chúng ta không kịp nhớ bất kì điều gì.
Đầu năm đặt ra một đống mục tiêu, vèo cái đã cuối năm mà chẳng thực hiện được bao nhiêu.
Vì đâu đến nỗi?
Trong gần ba chục năm sống trên cuộc đời, mình có 25 đúc kết cho 5 mảng quan trọng nhất của cuộc đời.
Để bạn không lãng phí 2025 của mình trong một dãy dài kế hoạch không được thực hiện.
Nhưng trước đó, hãy bắt đầu với một câu chuyện ngắn:
Newton và Annus Mirabilis (Year of Miracles)
Vào năm 1666, một chàng trai 23 tuổi rời Đại học Cambridge để trở về quê nhà, lánh nạn khỏi cơn dịch hạch đang hoành hành khắp châu Âu.
Nhưng thay vì chỉ lẩn trốn, anh đã dành trọn một năm đắm chìm trong những suy tư sâu sắc, dẫn đến những khám phá mang tính cách mạng về toán học, chuyển động, lực hấp dẫn và quang học.
Chàng trai ấy chính là Isaac Newton, người sau này trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất mọi thời đại. Và năm 1666 chính là "Annus Mirabilis" của ông - một năm kỳ diệu.
Newton là thần tượng của mình thuở nhỏ, khi mình đọc câu chuyện về cuộc đời của ông và những khám phá ông đã đóng góp cho nhân loại. Những tư tưởng và phong cách sống của ông đã theo mình mãi về sau trong quá trình học hỏi và trưởng thành của mình.
Điều mình thích nhất ở Newton không chỉ là Định luật vạn vật hấp dẫn hay Giải tích. Mà là sự khiêm tốn của ông, ngay cả ở những năm đỉnh cao sự nghiệp khi ông là Chủ tịch Hội Hoàng gia:
Tôi không biết thế giới sẽ nghĩ gì về tôi, nhưng với bản thân mình, tôi chỉ giống như một
cậu bé đang chơi đùa trên bờ biển, thỉnh thoảng tìm thấy một viên sỏi nhẵn hơn hoặc một
vỏ sò đẹp hơn bình thường, trong khi đại dương chân lý bao la vẫn còn nằm trước mắt tôi mà
chưa được khám phá.
Để có được những thành tựu vĩ đại vang danh toàn nhân loại ấy, năm 1666 là năm bản lề của Newton, cho thấy khả năng vô hạn có thể được khai mở chỉ trong một năm.
Bên trong mỗi chúng ta luôn tiềm ẩn một nguồn năng lượng khổng lồ, chỉ chờ được đánh thức.
Sau nhiều năm lập kế hoạch, liệu Ất Tỵ có phải Year of Miracles (Năm Kỳ diệu) của bạn?
Và đây là 25 ý tưởng, chia theo 5 mảng:
Sức khỏe
Gia đình
Sự nghiệp
Tài chính
Phát triển bản thân
Giúp bạn tạo ra những đột phá trong năm nay.
Điều quan trọng:
Đừng cố làm tất cả cùng lúc.
Hãy chọn một hành động trong mỗi mảng và bắt đầu thực hiện ngay. Duy trì trong một tháng trước khi chọn tiếp. Lặp lại quy trình này xuyên suốt năm, mình tin chắc: 2025 sẽ là năm tuyệt vời nhất của bạn.
Sức khoẻ
1 ) Đừng chỉ đặt báo thức, hãy đặt báo ngủ.
Wind down time (khoảng thời gian thả lỏng) của mình bắt đầu từ tầm 9h tối mỗi ngày.
Mình tập đi ngủ tầm 10h - 10h30 hằng ngày, như vậy, tầm 1 tiếng trước đó mình cần bắt đầu chu kì wind down.
Những hành động wind down cho bạn tham khảo:
Journal về hôm nay
Đọc vài trang sách
Nói chuyện với vợ
Plan cho hôm sau
Tập thể dục nhẹ
Từ sau 9h tối, cố gắng đừng nhìn màn hình.
Ánh sáng xanh không tốt cho mắt và sẽ gây khó ngủ. Mất ngủ sẽ hủy hoại toàn bộ ngày hôm sau.
2 ) Để điện thoại xa giường
Cái này có 2 lợi ích:
1 là tránh sóng ảnh hưởng đến cơ thể khi đi ngủ
2 là khi báo thức kêu, mình buộc phải ra khỏi giường để tắt đi, sẽ có động lực để tỉnh giấc mà không quay lại giường ngủ nữa
Phương pháp này cực kì hiệu quả với cá nhân mình.
Kết hợp với ý bên dưới, tạo thành một combo hoàn hảo để bắt đầu ngày mới.
Cả ngày ôm điện thoại rồi, đến lúc ngủ hãy biết ôm lấy chính mình.
3 ) Tỉnh táo tức thì
10 cái xoay vai
10 cái chống đẩy
10 cái đứng lên ngồi xuống
30 cái jumping jack
Ra khỏi giường → Vận động → Tỉnh
Đây là bài tập mình vẫn follow hằng ngày mỗi khi nhảy ra khỏi giường.
Buồn ngủ thì cũng phải tỉnh thôi!
4 ) Đi bộ 15 phút không dùng điện thoại
Bước ra ngoài đường,
hít thở không khí trong lành buổi sáng,
đi bộ trong yên lặng,
chỉ có ta với dòng suy nghĩ chảy trôi.
Vừa khiến đầu óc thoáng đãng,
vừa tạo khoảng trống cần thiết cho những ý tưởng đột phá.
Thực tế, mình đã có rất nhiều ý hay nảy ra trong lúc đi bộ, mà sau đó khi trở về nhà mình có thể biến thành những bài viết thú vị.
Rời xa điện tử để kết nối với con người thực của mình.
5 ) Ngủ đủ giấc
Trong cuốn Why We Sleep của Matthew Walker, ông có nói rằng ngủ đủ giấc thậm chí còn quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần hơn cả chế độ ăn uống hay thể dục.
Tất nhiên, càng lớn lên, ngủ đủ giấc và ngủ chất lượng càng ngày càng khó hơn. Nhưng vẫn rất cần thiết nếu chúng ta ngủ được đủ giấc.
Không gì có thể bù lại được khoản “nợ ngủ” đâu.
Đã thiếu ngủ rồi thì có ăn uống chơi bời, thậm chí ngủ bù sau đó cũng không bù lại được.
Mất là mất.
Chính vì vậy, hãy ngủ đủ ngay từ hôm nay nhé.
Gia đình
6 ) Chỉ 15 phút trò chuyện mỗi ngày
Không TV
Không điện thoại
Không tranh thủ làm gì
Chỉ đơn giản là thực sự hiện diện với người thân, trò chuyện về ngày hôm nay.
Bạn sẽ bất ngờ rằng có những người sống cạnh mình hằng ngày mà thực ra mình chẳng hiểu gì về họ cả.
Thậm chí, có khi bạn còn thuộc đời tư của idol nào đó hơn cả bố mẹ, vợ chồng, anh chị em mình ấy chứ.
7 ) Cut-off time
Đừng để công việc cuốn hết mất thời gian dành cho gia đình.
Hãy set một mốc thời gian để kết thúc công việc, quay trở về dành thời gian cho người thân.
Đồng thời, khoảng đó cũng là cách để bạn nghỉ ngơi, kết nối lại với chính mình, chuẩn bị nạp năng lượng cho ngày hôm sau.
Chính ra, làm việc có quy củ lại đạt nhiều đầu ra hơn, với ít thời gian hơn.
8 ) Bữa cơm không công nghệ
Nhớ ngày xưa khi mà cả nhà ăn cơm cùng nhau không?
Giờ đây thì sao, mỗi người một cái điện thoại, ăn cơm chẳng còn nói câu nào.
Hãy thiết lập lại bữa cơm không công nghệ, để mọi người thực sự hiện diện và gắn kết với nhau.
Đôi khi chỉ là chia sẻ xem hôm nay mỗi người đã làm gì, có gì hay ho thú vị.
Ăn cơm đỡ đau dạ dày, mà lại có thời gian trò chuyện thực chất.
9 ) Hộp kỉ niệm gia đình
Có một hộp để mọi người đưa những vật dụng nho nhỏ mang kí ức về một điều gì đó.
Cứ thấy gì hay ho đáng nhớ thì bỏ vào.
Đến cuối năm cả nhà cùng mở ra xem, cùng nhau nhìn lại một năm đã qua.
Một năm qua với các kỉ niệm và bài học để lại, là một năm không hoài phí.
Đã bao lâu rồi bạn chẳng còn lưu giữ kỉ niệm gì với gia đình của mình?
10 ) Phương pháp 1-1-1
1 cuộc trò chuyện ý nghĩa/ngày với bố mẹ, vợ/chồng hoặc con cái mà không dùng điện thoại.
1 buổi tụ họp gia đình/tuần – Có thể là bữa tối đặc biệt, cùng đi dạo, hoặc làm một hoạt động hay ho gì đó.
1 chuyến đi chơi/tháng – Không cần phải đi đâu xa tốn kém, chỉ cần một ngày cả nhà cùng ra ngoài, picnic hoặc khám phá một nơi mới cùng nhau.
Và nhớ lưu giữ lại kỉ niệm cho từng chuyến.
Đó sẽ là những điều đáng quý vô cùng.
Thời gian trôi nhanh lắm.
Sự nghiệp
11 ) Reverse Engineer
Bắt đầu từ mục tiêu tối thượng, sau đó bổ ngược về.
Nếu bạn có tầm nhìn trong 5 hoặc 10 năm tới, hãy viết nó xuống trước.
Sau đó, hãy chọn ra 1 (vài) điều quan trọng trong năm nay cần thực hiện xong.
(Đừng liệt kê quá nhiều, nếu không bạn lại mắc phải cái bẫy của những năm trước: List ra một đống nhưng chẳng cái nào được hoàn thành tử tế.)
Tiếp theo, chọn ra MỘT điều quan trọng cho mỗi tháng để giúp đạt tới mục tiêu năm.
Từ đó, bắt đầu lựa chọn các dự án hoặc hành động cần làm.
Điều quan trọng: Bắt đầu từ tương lai.
Chứ nếu cứ plan dần từ hiện tại, bạn sẽ thấy mình hì hục làm mà chẳng đi đến đâu.
12 ) Monthly Crush
Ý tưởng mình học từ Cal Newport - tác giả của Deep Work, giảng viên ngành khoa học máy tính tại Mỹ.
Ông có một triết lí để vừa đạt được những thành tựu với chất lượng cao, vừa giữ cho bản thân không bị kiệt sức (burnout), gọi là:
Slow Productivity.
Thay vì cố gắng làm thật nhiều nhưng cái nào cũng xoàng xoàng, hãy tập trung vào MỘT thứ trong một khoảng thời gian.
Hằng tháng, chỉ tập trung để tạo ra MỘT thành quả lớn trong MỘT mảng.
Ví dụ, tháng này bạn tập trung tối ưu quy trình nội bộ của team, thì khi có các request adhoc chen vào, bạn sẽ tìm cách để manage chúng, nhưng không thỏa hiệp bằng thời gian tập trung để thực hiện thành tựu tháng của mình.
Thực ra, mục tiêu quan trọng cả tháng ấy chỉ cần bạn tập trung dành tầm 1-2 tiếng mỗi ngày, sau đó hoàn toàn có thể xoay xở với các admin tasks, adhoc requests, quick fixes mà vẫn luôn có thể đảm bảo thành tựu tháng được hoàn thành.
13 ) Có làm có nghỉ
Chia nhỏ ngày làm việc của bạn thành những chu kì nhỏ để đảm bảo năng suất cả ngày.
Work smarter, not harder.
Chính ra, những khoảng trống ấy sẽ khiến tư duy của bạn được refresh, khiến cho mọi thứ trở nên thông suốt hơn.
Não người không phải cái máy để follow công thức: năng suất x thời gian = sản lượng.
Mình sử dụng Pomodoro hằng ngày (ngay cả khi đang viết bài này) để giúp bản thân tập trung.
Cứ làm 25 phút lại nghỉ 5 phút. Sau 4 lần như vậy (tức là 2 tiếng) thì cho bản thân nghỉ tầm 20-30 phút.
Kỉ luật = Thành quả (mà không bị quá sức)
14 ) Đặt deadline hợp lí
Điều này dành đặc biệt cho các bác workaholic (người nghiện việc) và over-optimist (người lạc quan thái quá).
Luôn nghĩ là task này dễ, chỉ cần làm 15' phút là xong, sau rồi thành ra mất cả tiếng rồi vẫn chưa đi tới đâu.
Deadline phi thực tế là một trong những nguyên do chính gây căng thẳng và kiệt sức. Vì vậy, hãy cân nhắc các bước sau:
Hiểu quy mô của dự án
Xem xét mức độ phức tạp của từng công việc
Lường trước những thách thức tiềm ẩn
Chia nhỏ các dự án thành các tác vụ hoặc cột mốc
Ước tính thời gian cần thiết cho từng phần nhỏ
Bổ nhỏ các mục tiêu cũng giúp bạn ăn mừng các chiến thắng nhỏ, nhìn thấy tiến độ phát triển của mình, và rồi sẽ có động lực hơn để đi tiếp.
Nghệ thuật của đặt deadline: Nhìn xa trông rộng, nhìn trước ngó sau.
15 ) Chống chỉ định đa nhiệm
Multitasking từ bao giờ lại trở thành một danh hiệu để mọi người tự hào vậy?
Nghiên cứu từ Standford cho thấy, não người chỉ có thể tập trung vào 1 thứ vào mỗi thời điểm mà thôi.
Multitasking, thực chất, không phải làm nhiều việc cùng lúc, mà là liên tục chuyển đổi trạng thái từ task này sang task kia.
Điều này khiến bạn không thể tập trung hoàn thành được bất cứ điều gì trọn vẹn, cái gì cũng dở dang. Thời gian hoàn thành các công việc chậm hơn, nguy cơ mắc sai lầm cao hơn.
Hãy đặt khoảng thời gian để tập trung riêng cho mỗi tác vụ.
Xong mới đến cái khác.
Hãy bật “không làm phiền” (do not disturb) trên điện thoại và không để điện thoại trên mặt bàn trong lúc làm việc tập trung để tránh xao nhãng.
Kết hợp monotasking với pomodoro thì đúng là perfect combo.
Tài chính
16 ) Áp dụng quy tắc 50/30/20
Bạn thiếu tiền vì đang chi nhiều hơn thu?
Bước đầu tiên, hãy kiểm tra lại tình trạng thu chi của bạn.
Bước tiếp theo, hãy follow quy tắc 50/30/20:
50% chi tiêu thiết yếu, 30% sở thích mong muốn, 20% tiết kiệm đầu tư
Nếu bạn thấy rằng tháng nào mình cũng tiêu hết sạch lương chẳng còn phần nào tiết kiệm, có lẽ đã đến lúc cần phải giảm bớt phần sở thích xuống rồi đó.
17 ) Tiết kiệm trước, không phải tiêu dùng trước
Bình thường, mọi người sẽ dùng tiền lương hằng tháng để chi tiêu trước đã, rồi sau đó còn thừa bao nhiêu mới tiết kiệm.
Đó chính là lí do vì sao bạn chẳng còn đồng nào trong túi khi đến cuối tháng.
Và bạn không thể thoát khỏi công việc dở tệ hiện tại, vì bạn chẳng có chút tiền nào phòng thân.
Ngược lại, hãy dành một khoản tiết kiệm ngay khi vừa nhận được lương.
Còn lại bao nhiêu mới mang đi tiêu.
Bạn sẽ thấy mình chi tiêu hợp lí hơn hẳn.
Chi ít hơn, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng cuộc sống, mà vẫn có tiền dự trữ để phòng thân trong những khi trái gió trở trời.
18 ) Tự động hóa tài chính
Tự động chuyển tiền vào tài khoản tiết kiệm, đầu tư cứ mỗi khi nhận lương.
Tự động chi trả các hóa đơn điện nước, điện thoại để không mất công hằng tháng.
Hiện tại, trong các app ngân hàng và ví điện tử đều có tính năng chi trả hóa đơn hàng tháng rồi. Chỉ cần nhập mã hóa đơn vào là app sẽ tự hiện thông báo để mình vào bấm vài nút là có thể trả dứt điểm khoản đó.
Nhẹ đầu hôm nay, yên chí ngày mai.
19 ) Theo dõi chi tiêu thường xuyên
Suốt gần 10 năm nay, mình luôn giữ thói quen note lại mọi giao dịch tiền vào, tiền ra.
Chỉ mất có mấy giây mỗi khi mua xong một cái gì đó.
Nhưng có thể giúp mình tiết kiệm hàng chục, thậm chí trăm triệu.
Cứ mỗi tháng, vợ chồng lại ngồi xuống nhìn tình hình thu chi xem có khoản gì lớn mà có thể cắt đi trong tháng tới hay không.
Hoặc có cách nào có thể tăng thêm chút ít thu nhập hay không.
Ban đầu, việc ghi lại mọi chi tiêu có thể cảm giác hơi khó chịu, nhưng lâu dần khi quen rồi, bạn sẽ thấy cực kì có ích, đặc biệt là mỗi khi tổng kết lại tài chính của tháng.
Note lại thu chi → Biết kiểm soát tài chính hơn
20 ) Đầu tư vào bản thân
Sau khi đã có các khoản tiết kiệm hợp lí, hãy đầu tư vào bản thân trước khi đi đầu tư tài chính.
Khoản đầu tư sinh lời nhiều nhất, chính là bản thân bạn.
Thêm một kĩ năng mới có thể khiến bạn x2 thu nhập vào năm sau.
Trong khi đầu tư tài chính thì có khi phải 10 năm mới x2 được.
Mua sách, mua khóa học, mua thiết bị để nâng cao trình độ của bản thân.
Tất nhiên, đầu tư vào bản thân thì không chỉ cần tiền là xong.
Cũng cần cả thời gian, và công sức bỏ vào nữa.
Nhưng chắc chắn sẽ lãi xứng đáng.
Phát triển bản thân
21 ) 30 x 30
Học một điều gì đó mới 30 phút mỗi ngày trong 30 ngày.
900 phút = 15 giờ.
Khoảng thời gian tích lũy này là hoàn toàn đủ để tạo ra một kết quả đáng kinh ngạc mà bạn không thể ngờ tới khi mới bắt đầu đấy.
Chỉ cần 30 phút mỗi ngày thôi.
Bạn có thể lướt mạng xã hội cả tiếng đồng hồ cơ mà.
Kĩ năng nghề nghiệp, đọc sách, tập thể dục, chơi nhạc cụ, học ngôn ngữ mới.
Mọi thứ đều chỉ cần 30 phút trong 30 ngày.
Quan trọng là bạn có đủ kiên trì hay không.
22 ) Feynman Technique
Khi học một thứ gì đó mới, hãy Explain Like I’m 5 (giải thích như thể tôi 5 tuổi).
Đây là kĩ thuật của nhà khoa học đã đạt giải Nobel Vật lí - Richard Feynman.
Nếu bạn không thể giải thích đủ đơn giản cho một đứa trẻ 5 tuổi hiểu, có lẽ bạn chưa hiểu nó đủ sâu sắc.
Dạy người chính là dạy mình.
Lúc bạn chia sẻ với người khác về một kiến thức nào đó, cũng là lúc bạn được xào lại một lần nữa, khiến bạn hiểu sâu sắc hơn những gì bạn đã học.
23 ) Weekly Review
Cứ mỗi cuối tuần, mình lại dành thời gian tầm 30 phút đến 1 tiếng để nhìn lại tuần vừa rồi, chuẩn bị cho tuần mới.
Quy trình đơn giản là như này:
Tuần vừa rồi có gì đáng nhớ
Check tiến độ mục tiêu tháng, năm
Check toàn bộ inbox (mail và các nền tảng nhắn tin)
Check lịch làm việc 2 tuần trước và 2 tuần tới
Check các loại ghi chú
Check các tác vụ
Lên kế hoạch cho tuần tiếp theo
Chọn ra MỘT ưu tiên cho tuần sau.
Hoặc cùng lắm là 3 nếu không thể chọn nổi.
Rồi đưa lên lịch các khung thời gian cần phải làm những việc ưu tiên đó, đảm bảo chúng được hoàn thành. Còn lại có thể để trống để ứng biến với thực tế công việc.
Riêng nửa tiếng hằng tuần này thôi, mà đã giúp mình tránh được bao nhiêu cơn đau đầu vào tuần sau vì nhìn đâu cũng thấy việc mà không biết phải làm gì trước.
Sắp xếp một chút, đời nhẹ nhiều chút.
24 ) Daily Journal
Một bài thực hành cực kì đơn giản nhưng lại cực kì hiệu quả với mình:
Viết ra những gì mình nghĩ.
Có 2 công dụng:
1 là nhẹ đầu hơn, vì não là công cụ lưu trữ thông tin tồi tệ nhất
2 là nhìn tỏ tường mọi thứ, chứ không bị chìm trong suy nghĩ luẩn quẩn
Có nhiều lúc, mình có rất nhiều điều khó chịu vô cùng, nhưng chỉ đơn giản là viết hết ra những suy nghĩ ấy, tự nhiên, mình lại nhìn ra được giải pháp, mà trước đó cứ vò đầu bứt tai mãi không ra.
Chẳng cần cấu trúc gì đặc biệt, nghĩ gì viết nấy, thế là nhẹ đầu.
25 ) Đặt mình vào đúng môi trường
Ở độ tuổi dưới 30, khả năng học hỏi của mỗi người giống như cái bọt biển vậy.
Bạn có thể hút rất nhiều nước khi phình to ra.
Việc giới hạn khả năng học hỏi sau khi xong đại học là điều rất uổng phí.
Việc học có thể đến từ rất nhiều nguồn, học từ đi làm thực tế, học từ kiến thức sách vở.
Miễn là bạn được tương tác thường xuyên với những người mà bạn muốn học hỏi, bạn sẽ luôn có cơ hội để phát triển.
Thậm chí, theo những cách bạn còn không thể ngờ tới.
Nên hãy bao quanh bản thân bởi những người đáng học hỏi nhé.
Kiến tạo Năm Kì Diệu của bạn
Chỉ cần một năm thôi, sẽ có rất nhiều thứ đột phá có thể xảy ra.
Liệu Ất Tỵ này có phải năm kì diệu của bạn, như cách Newton đã kiến tạo cho ông ấy không?
Nhớ là với MỖI mảng trên, hãy chọn ra MỘT thứ để luyện tập trong tháng này thôi.
Sau đó, mới chuyển sang cái tiếp theo.
Mình có 1 câu này muốn hỏi bạn:
Bạn sẽ hành động gì để tiến gần tới mục tiêu lớn nhất năm nay?
Mong là 25 ý tưởng bên trên có thể giúp ích đôi chút cho bạn trong hành trình 1 năm tới.
Chúc cho một năm Ất Tỵ rực rỡ!
Hẹn gặp lại bạn ở bài viết tiếp theo.
Thân mến,
Hiếu being.
Quá hữu ích luôn ah ơi 😍😍